سلسله آموزشهای صوت و لحن قرآن کریم

مدّرس : استاد غلام رضا شاه میوه اصفهانی

درس شصت  

«نغمه  شناسی (23) »

8. مقام سیکا (sika)

اگر خاطرتان باشد قبلاً گفتیم که در بین مقامات عربی سیکا تنها مقامی است که بجای جنس اصلی ( یعنی 4 صدای متوالی در ابتدای هر مقام ) یک ثلاثی که مرکب از 3 صدا است وجود دارد در واقع برای شکل گیری اولیه آن تنها نیاز به 3 درجه یا نت وجود دارد در حالیکه در اکثر مقامات  اصلی حتماً باید 4 صدا وجود داشته باشد تا ماهیت جنس اصلی مقام شکل گیرد .  از جمله این اجناس ، بیات است که سه صدای اول آن دارای فواصلی مشابه به جنس صبا است و تا صدای چهارم شکل نگیرد معلوم نیست که جنس بیات است یا صبا . حال با توجه به این توضیح مختصر دقت نمایید که به دلیل اینکه فاصله موجود بین درجات سه گانه سیکا برای شکل گیری آن کفایت می کند . اجناس بعدی آن در حالت صعود و نزول بطور متصل و از صدای سوم به آن وصل می شوند . بنا براین توجه داشته باشید وقتی صداهای مقام سیکا را می شمارید با تکرار عدد 3 که ابتدای جنس متصل به آن است آنرا شماره نمایید . مقام سیکاه روی درجه (می نصف بمل)قرار داشته و دارای 2 حالت صعودی و نزولی است در حالت صعودی ثلاثی سیکا در پایین قرار داشته و در بالای آن جنس راست بطور متصل با آن وجود دارد در حالت نزول جنس بالای آن تبدیل به نهاوند می گردد.لازم بذکر است در برخی منابع سیکاه را بشکل جنس نیز مطرح و در نظر گرفته اند اما صحیح تر آن است که آن را به شکل ثلاثی در نظر بگیریم.

حالت صعود:

حالت نزول:

در این قسمت به مثال صوتی در مقام سیکا توجه فرمایید

پایان درس شصت