سلسله آموزشهای صوت و لحن قرآن کریم
تهیه و تنظیم : استاد غلام رضا شاه میوه اصفهانی
درس99
مهارت های صوتی و لحنی (17)
13 . کاهش یا افزایش درجه صوت در حین تلاوت :
برای بسیاری از قراء ارجمند بارها این اتفاق افتاده است که به دلیل اشتباه در انتخاب نت شروع یا استفاده از روش اوجگیری نامناسب طبقه صدای آنان بالا و یا بالعکس پایین افتاده است بطوریکه در ادامه تلاوت دیگر قادر به اجرا طبقات بالای نغمات و یا باصطلاح جوابات نبوده و گاه هم برعکس اوج مقامات را با صدای توسط خوانده اند به گونه ای که هیچ جذابیتی از چنین جواباتی برای مستمع پدید نیامده است . در چنین مواقعی اگر قاری راه حل یا فرمول مورد نیازرا بلد نباشد تا پایان تلاوت راهی برای گریز از چنین حالتی برای او وجود ندارد. به همین دلیل لازم است در این بخش شما را با مهارت هایی آشنا سازیم که می تواند بدون آنکه دچار فالش یا خطای موسیقی بشوید طبقه صدای خود را به مکان اصلی آن باز گردانید برای این کار چندین روش وجود دارد که ما در هر بخش تنها به دو روش اشاره می کنیم .
الف) روشهای کاهش درجه صوت
روش اول : در هر جای تلاوت که هستید اگر احساس کردید که پرده صدای شما بالا افتاده و دیگر قادر به خواندن قسمت های بالای مقامات نیستید کافی است به جنس یا مقام راست منتقل شده و بلافاصله پس از آن در نفس دوم به مقام صبا منتقل شوید . نمونه این کار در تلاوتهای محمد صدیق منشاوی و شعشاعی دیده می شود . مثال صوتی 214 . عبدالفتاح شعشاعی راست به صبا
روش دوم : استفاده از مقام حجاز کار پس از آن فرود در حجاز و سپس انتقال به راست. مثال صوتی 215 محمود حمدی زامل حجاز کار به راست
ب) روش های افزایش درجه صوت روش اول : اگر در جایی از تلاوت احساس کردید که پرده صدایتان پایین افتاده است . از همانجا می توانید از روش اوجگیری درجه 4 بیات که در مهارت سوم با آن آشنا شدید استفاده نمود و با انجام این مدولاسیون در بیات ارتفاع صدای خود رابالا ببرید. روش دوم:هرگاه درابتدای تلاوت خود بدلیل اشتباه درانتخاب پرده یاروش اوجگیری متوجه پایین افتادن پرده صدای خودشدید کافی است یک فرود یا بازگشت در مقام بیات داشته و پس از بازگشت به درجه اول صوت از روش اوجگیری دیگری که صدای شما را در جای صحیح خود قرار می دهد مانند اوجگیری از درجه هفتم یا هشتم با مقامهای راست یا بیات پرده تلاوت خود را اصلاح کنید .